Eerste hulp bij gebroken vertrouwen

Je hebt iets gedaan, of juist niet gedaan, dat je wel beloofd had. Je bent vreemdgegaan (wat ook in non monogame relaties kan), je hebt iemand in de steek gelaten of laten zakken of je hebt op één of andere manier het vertrouwen van je partner(s) geschonden. Die is/zijn boos of verdrietig. Hoe krijg je dat weer hersteld?

Simpele tips rond een complex onderwerp als vertrouwen zijn er niet. Vertrouwen (opnieuw) opbouwen kost tijd en toewijding. Het aloude gezegde ‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard’ klopt vaak. In dit artikel kun je lezen hoe je aan lange termijn-veiligheid en vertrouwen in je relatie kunt werken.

Bij vreemdgaan of een andere acuut voorval is dit niet genoeg. Dan moet er vaak ook meteen iets gebeuren. Het volgende stappenplan helpt om die eerste stappen te zetten.

1. Erkennen

Erken zonder omhaal wat er gebeurd is. Leg de feiten op tafel. Draai er niet omheen. Leg uit waarom je op dat moment, in die omstandigheid de keuze gemaakt hebt die je gemaakt uit. Verzin geen smoesjes of uitvluchten. Neem volmondig verantwoording. Ga niet in de verdediging, en al helemaal niet in de aanval.

2. Ontvangen

Laat de ander diens emoties uiten. Vraag door. Waar zit de grootste pijn? Luister goed, neem die emoties serieus en laat blijken dat je dat doet. Hoeveel het je ook raakt, bagatelliseer ze niet. Laat zien dat het verdriet van je partner je oprecht spijt.

3. Onderzoek wat er precies gebeurd is

Onderzoek welk vertrouwen van de ander je eigenlijk geschonden hebt. Vraag door. Waar is dat op gebaseerd? Waren er duidelijke afspraken die je niet bent nagekomen? Of gaat het over impliciete, onuitgesproken verwachtingen van de ander? Dan is het zaak die op tafel te krijgen en daar verder over te praten en te onderhandelen.

4. Concrete behoefte

Vraag je partner wat die nu, op korte termijn, nodig heeft om een begin te maken met het herstel van vertrouwen. Richt je samen vooral op de grootste pijn (stap 2). Hoe valt die te verzachten?

5. Onderzoek jezelf

Doe zelfonderzoek: wat maakte eigenlijk dat je deed wat je deed? Wat vind je er achteraf zelf van? Vind je inderdaad dat je de fout ingegaan bent? Zo ja, ga door met de volgende stappen. Zo nee, en vind je diep in je hart dat je in je recht stond, dan heb je misschien afspraken gemaakt waar je niet achter kunt staan. Ben je kennelijk ergens in gestapt of heb je aan iets toegegeven waar je zelf niet achter staat? Dan is de rest dit stappenplan niet zo van toepassing en heb je samen een ander gesprek nodig over wat je allebei werkelijk wilt.

6. Intentie

Maak helder, wat je vanaf nu anders wilt gaan doen. Hoe wil je dat gaan doen? Hoe gaat de ander dat merken?

7. Verifiëren

Is jouw voornemen voor hem of haar voldoende, gaat het zo werken voor je partner? Zo niet, wat zou die meer of anders willen? Terug naar 5.

8. Begrenzen

Bewaak ook je eigen grenzen. Als er iets van je gevraagd wordt waarvan je nu al kunt voorzien dat je dat toch niet gaat doen of laten, geef dat nú aan, niet later. Anders is dat een garantie voor nog meer verbroken vertrouwen in de toekomst; Terug naar 5.

9. Hulp vragen

Misschien kun je niet alles alleen en kan je partner helpen om dingen gemakkelijker te maken. Wat heb jij zelf nodig? Geef zo concreet mogelijk aan welke hulp jij kunt gebruiken om dit daadwerkelijk te kunnen gaan doen.

10. Afspraken maken

Maak concrete afspraken. Doe dat voor een bepaalde periode, evalueer ze dan en stel ze zo nodig bij. (Over afspraken staat meer in dit artikel. Dat is wel voor een iets andere situatie bedoeld, maar de belangrijkste punten zijn ook hier relevant.)

11. Bewijzen

Houd je aan de afspraken, voor zolang die afspraken gelden. Daarna kun je er opnieuw over onderhandelen.

Volhouden, op weg naar een nieuwe, stevige basis

Dit rijtje stappen is de korte termijn aanpak. Hoe snel het vertrouwen weer groeit, varieert van situatie tot situatie. Dat hangt af van wat er precies is gebeurd, de houding van je partner en jouw handelwijze vanaf nu. Wanneer het lukt hier samen goed doorheen te komen, heb je samen een sterke basis gelegd voor een nog steviger relatie in de toekomst.