Openen van je relatie = werk aan de winkel, en wel aan vier winkels tegelijk

Het openen van je relatie is een vaak hele klus. Emoties gieren in het rond en vermeende zekerheden vallen weg. De één wil sneller, de ander juist niet. Het kost nogal wat om dat in goede banen te leiden. Er is veel werk aan de winkel. In die hectiek is het makkelijk om te vergeten dat je samen aan maar liefst vier winkels tegelijk moet werken. In een paar artikelen verspreid over deze site reik ik reddingslijntjes aan voor deelstukken van dit proces. In dit artikel probeer ik daarvan de rode draad te spinnen en je verder wegwijs te maken.

Vier kwaliteiten voor polyamorie en open relaties

In elke relatie, monogaam en nonmonogaam, speelt op één of andere manier de spanning tussen stabiliteit en dynamiek. Aan het begin van een relatie is alles nieuw en dynamisch. Veel is dan nog onzeker. Over tijd groeit de verbinding en de stabiliteit. Meer dan in monogame relaties speelt in nonmonogame relaties de dimensie: “Wat doen we samen en wat doen we apart?”. Natuurlijk doen monogame partners ook van alles los van elkaar, maar intimiteit, en zeker seks, is beperkt tot ‘samen’. Nonmonogame partners laten elkaar meer ruimte.

In een simpel schema kun je vier relatieaspecten onderscheiden: passie, verbinding, autonomie en vrijheid. Hoe beter deze in balans zijn, hoe duurzaam en vervullender je nonmonogame relatie is. Al deze vier aspecten vragen tegelijk aandacht. En elk aspect vraagt weer om een eigen aanpak en persoonlijke kwaliteiten.

Verbinding – bouw aan vertrouwen en veiligheid

Een monogame relatie geeft een gevoel van veiligheid. In je hoofd besef je ook wel dat dat een schijnzekerheid is, maar het is in ieder geval overzichtelijker en duidelijker dan een nonmonogame relatie. De vertrouwde, veilige basis lijkt onder je voeten weggevallen wanneer je je relatie opent. Misschien is er in de aanloop naar je gesprek hierover nog iets stiekem gebeurd. Dan heeft ook je onderlinge vertrouwen een knauw gekregen.

Hoe de toekomst er ook uit gaat zien, het gevoel van verbinding zoals dat geweest is in je relatie, zal een ander gezicht krijgen. Zeker niet per se minder, wel anders. Hoe dan ook, het is belangrijk om samen opnieuw te kijken naar wat veiligheid en vertrouwen voor jullie betekent en hoe je dat opnieuw, wellicht op een dieper niveau, vormgeeft. Hier vind je daarover een paar verschillende perspectieven.

Passie – hang ook thuis de slingers op

Het is heerlijk als nieuwe vlinders fladderen in je buik. Een bonk nieuwe energie komt vrij, je voelt je jaren jonger. Wat is het dan verleidelijk om al je tijd en energie te steken in een nieuwe relatie! Maar hoeveel oog houd je voor je bestaande partner? Als je niet uitkijkt: te weinig. Een cliënt verzuchtte: “Ik gun mijn partner best ruimte, maar nu is het feest buiten de deur en zit ik met de vuile sokken.” Dan kan jaloezie gemakkelijk haar vele groene koppen laat zien en het draagvlak voor een open relatie ondermijnen. Je bestaande relatie vraagt niet alleen om noodzakelijk onderhoud, maar ook om nieuwe investeringen. Zorg dat je ook thuis de slingers ophangt en nieuwe energie in je relatie blaast. Hier lees je daar wat meer over.

Autonomie – leer omgaan met de ongemakken

Een open relatie kan heel fijn zijn, maar komt ook vaak met ongemakkelijke emoties. Je kunt minder terugvallen op de vanzelfsprekende veiligheid van je partner. Je wordt uitgedaagd om meer op eigen benen te staan. Bijvoorbeeld, als je aanziet dat je partner meer vrijheid wil, kan het groene monster Jaloezie de kop opsteken. Dat is nooit leuk; je kunt er wel mee leren omgaan. Hier vind je meer over wat jaloezie is en hier en hier handreikingen om daar makkelijker mee om te gaan.

Als jíj juist harder wilt lopen dan je partner, kan dat ook heel vervelend zijn. Misschien ben je verliefd en gieren de hormonen door je lijf. Dan valt het zwaar om je in te moeten houden. Misschien merkwaardig, maar dat proces en hoe je daar mee omgaat, is op een diepere laag niet zo heel veel anders dan de jaloezie van je partner. Hier lees je daar wat meer over.

Hoe beter je je eigen lastige emoties begrijpt én die van je partner, hoe beter je met elkaar kunt meevoelen, hoe sterker je autonomie wordt en hoe makkelijker je samen tot een weg komt die voor allebei werkt.

Vrijheid – omgaan met de ruimte

Hét grote verschil tussen monogame en nonmonogame relaties is hoe vrij je elkaar laat om intimiteit te delen met anderen. Het kan ontzettend bevrijdend zijn om knellende banden te laten vieren. Geniet daar vooral van! Er schuilen ook adders onder het gras. Waar gaat voor jou vrijheid over in vrijblijvendheid? Gaat het eigenlijk over een verslaving aan steeds nieuwe prikkels? In hoeverre is je behoefte aan vrijheid eigenlijk een vlucht, het ontsnappen uit een situatie die je niet aanpakt? Bijvoorbeeld weg van een relatie die niet goed werkt, of een persoonlijke uitdaging? Zelfkennis en zelfbeheersing zijn een groot goed hier, zodat je dié vrijheid nastreeft die je daadwerkelijk duurzaam gelukkig maakt. Dit artikel gaat hier nog wat verder op in.

Vrijheid gaat natuurlijk niet alleen over intimiteit. Doordat jij en je partner losser en zelfstandiger tegenover elkaar staan, openen zich veel meer mogelijkheden voor ontplooïng en persoonlijke groei. Het wordt minder vanzelfsprekend dat je alles samen doet en je krijgt meer tijd en ruimte om te doen wat voor jóu past. Misschien wil je nieuwe vrienden maken, een nieuwe hobby starten, alleen op reis of ruimte nemen voor persoonlijke ontwikkeling. Misschien heeft één van jullie minder behoefte aan intiem contact met anderen, maar wel aan andere ruimte. Het (nog meer) ervaren van dit soort vrijheid is soms een onverwacht maar zeer welkom gevolg van een nonmonogame relatie.

Stap voor stap

Je relatie openen is ingrijpend. Dát het jezelf en je relatie verandert is zeker, maar hóe precies is niet te voorspellen. Je begeeft je op onbekend terrein met slecht zicht. En dan moet je ook nog eens aan vier aspecten tegelijk werken. Grote stappen ineens maken het risico dat je elkaar onderweg ergens kwijt raakt een stuk groter. Een serie van kleine stappen geven je de kans het terrein te verkennen terwijl je met elkaar in verbinding blijft, steeds kunt bijsturen en het tempo aan kunt passen. Maak daarom steeds concrete afspraken voor een korte, te overziene periode. In dit artikel werk ik dat iets verder uit.

Een mooie ontdekkingsreis!