Houd me vast

De belangrijkste conflicten in onze relaties gaan uiteindelijk altijd over een gebrek aan of een verlies van emotionele verbinding. De manier waarop we omgaan met onze paniek maakt onze partner meestal bang en maakt het gemis aan verbinding alleen maar groter. Zo raken we gevangen in een patroon van protest en afstand.

De sleutelvraag in liefdesrelaties is: ‘Ben je er voor mij?’. Variaties daarop zijn: ‘Doe ik ertoe voor jou, kan ik je bereiken als ik je nodig heb, kan ik van jou op aan?’ We willen ons veilig voelen bij onze partner en op ze kunnen bouwen.

De Jeugd van Tegenwoordig verwoordt het zo mooi in hun nummer Het Mysterie van de Koude Schouder.

HEARTS

Jessica Fern introduceert in haar boek Polysecure het acroniem HEARTS dat mooi samenvat nodig is voor een prettige, vrije en veilige nonmonogame relatie.

• Here: hier en nu aandachtig aanwezig zijn. Dat begint bij fysieke aanwezigheid, maar wordt aangevuld met aandacht hebben voor je eigen lichamelijke sensaties en de beleving van de ander en je niet laten afleiden (bijv. door telefoons).
• Expressed delight: laten zien dat je de ander(en) waardeert; niet alleen maar wat diegene doet voor je, maar echt zoals diegene is. Mensen doen dit door naar elkaar te kijken, elkaar aan te raken, door bevestigende woorden, etc.
• Attunement: afstemming op wat er speelt voor de ander(en). Je hoeft het niet eens te zijn met wat er gezegd of gevoeld wordt, maar je staat nieuwsgierig open voor wat er speelt. Dat betekent dus expliciet ook voor schaduwkanten van jezelf en van de ander(en).
• Rituals and routines: terugkerende momenten waarop jullie je verbinding versterken. Of dat nou een wekelijks koffiemomentje met croissantje is, elkaar een kus geven bij thuiskomst, of het jaarlijkse kerstfeest. Soms zijn rituelen een breuk met het dagelijkse, soms zijn ze er juist een onderdeel van.
• Turning towards after conflict: hoe vaak we ruzie hebben zegt niet veel over hoe goed onze relatie(s) is/zijn, maar hoe we ruzie goedmaken wel. Oprechte excuses, een open houding waarin je eigen gevoel en dat van de ander belangrijk zijn, helpen.
• Secure attachment with self: uiteindelijk moet je met jezelf door één deur. Een goede band met jezelf is belangrijk, en in de veelvragende context van meerdere liefdesrelaties nog eens extra. Wanneer we een onveilige hechting hebben van vroeger uit, vraagt het tijdens onze volwassenheid meer aandacht om veiligheid en vertrouwen in onszelf te vinden.

In deze module werken we deze aspecten verder uit.

Om goed van start te kunnen gaan, een overzicht van de training, wat je mag verwachten en wat er van jou verwacht wordt.

De opbouw van de training

Deze training is opgebouwd uit een aantal modules. Elke module is weer onderverdeeld in hoofdstukken. Die bestaan uit stukjes leesvoer, testjes, oefeningen en concrete gereedschappen. Elk doorlopen hoofdstuk kun je afvinken. Zo hou je overzicht over wat je al gedaan hebt. Je kunt vrijelijk vooruitkijken maar we raden sterk aan om de volgorde van de training aan te houden. Er zit een bewuste opbouw in en latere hoofdstukken bouwen voort op eerdere.

Combinatie met coachsessies

Als je deze training volgt in combinatie met begeleidingsessies: in de modules staan suggesties voor de planning daarvan. Kijk daar even naar en zorg dat je de sessies op tijd plant! Sessies van een uur zijn meestal genoeg. Maar als je denkt dat dat niet voldoende is, plan dan een langere sessie. (Eventuele meerkosten daarvan worden later verrekend.)

Reflectieverslag

Stuur uiterlijk 24 uur voor de coachsessie je coach een reflectieverslag met:

• de antwoorden op de opdrachten die je gemaakt hebt;
• per les de belangrijkste inzichten die je hebt opgedaan;
• de vragen die je in de coachsessie wilt bespreken.

Dit verslag is niet alleen voor je coach, maar ook voor jezelf om nog eens te reflecteren op het geleerde. Stuur het verslag ook naar je partner. Dat geeft inzicht in elkaars leerproces. De lengte van het verslag mag je zelf weten. Een suggestie is 1 A4 tje.

Oefeningen en opdrachten

De meeste modules hebben oefeningen en/of opdrachten. Het verschil tussen die twee is dat je de oefeningen vooral voor jezelf (en je partner doet). De antwoorden van de opdrachten stuur je wel naar je coach.

Tempo

Je kunt deze training in eigen tempo volgen. Toch raden we aan dat niet te lang uit te smeren. Als je hierin begeleiding hebt van een coach, is onze suggestie om de sessies om de twee weken te plannen. Als je dit zonder begeleiding volgt, dan suggereren we om gemiddeld ongeveer één module per week te doen. Reken erop dat je gemiddeld een dagdeel per module vrijmaakt om er samen aan te werken. Sommige modules zullen wat sneller gaan, anderen kosten wat meer verwerkingstijd.

Eigen account

We raden je aan ieder je eigen account te gebruiken. In sommige onderdelen worden resultaten opgeslagen en dat gebeurt steeds per persoon. Het is ook handig als je later zou besluiten om een keer individueel, of met een andere partner, een vervolgcursus te volgen.

Voorbereiding voor je begint

Zorg hiervoor voordat je begint:

• Notitieboek: Het is heel handig om speciaal voor deze cursus (en eventuele vervolgcursussen) een notitieboek aan te schaffen. Je gaat waarschijnlijk veel inzichten opdoen waar je weer beroep op wilt doen. Het is fijn als je dat makkelijk terug kunt vinden.
• Tijd vrijmaken: dit wordt een intensieve cursus. Maak tenminste een dagdeel per module vrij om er samen aan te werken.
• Coachsessies plannen: Als je deze cursus volgt in combinatie met coachessies, plan die op tijd. Je coach heeft een volle agenda.

Succes en veel plezier!!

In dit hoofdstuk leren we om actief een positieve en verbindende interactie te creëren en zo meer betrokkenheid en verbondenheid te ontwikkelen. Daarvoor gebruiken we opnieuw het inzicht in onze innerlijke trein. Als we die zelf goed begrijpen, kunnen we daarover beter duidelijke, simpele signalen uitzenden over wat er bij ons speelt en omgekeerd beter luisteren naar onze partner. Hierdoor kunnen we beter op elkaar reageren en een positieve lemniscaat creëren.

We gieten dit in de vorm van een Houd Me Vast-gesprek

In het vorige hoofdstuk hebben we gekeken hoe het gesprek tussen jullie uit de hand kan lopen. Dat is het zichtbare communicatiepatroon. Je bent je daarvan meestal goed bewust. Je hebt ook ervaren dat bewust zijn alleen niet genoeg is om die duivelse dans te stoppen. In dit hoofdstuk graven we een paar lagen dieper en kijken naar wat er onder water, onzichtbaar vaak onbewust, allemaal meespeelt. Als model gebruiken we onderstaande, meer complete weergave van de lemniscaat.

Je herkent het vast wel: een klein, eigenlijk onbelangrijk voorval groeit uit tot flinke ruzie. Die ene kritische opmerking van je partner, of iets wat die doet (of juist niet doet), en je merkt meteen je eigen irritatie of angst.

Een beetje stress of onveiligheid kunnen we verdragen en we kunnen dat bespreekbaar maken. Sterker nog, het houdt ons geactiveerd en wakker! Maar worden de angst en de stress te groot, dan vallen we buiten ons window of tolerance.

Sommige mensen schieten bij teveel stress in hyperarousal, en zullen dan veel emoties laten zien. Anderen schieten in hypoarousal en vlakken af, ze vertonen amper nog emoties en ogen heel vlak. In allebei de gevallen is het moeilijk om werkelijk nog contact te maken en voelt het alsof de controle wegvalt. Vaak voelt het ontzettend angstig.

Als dat een keertje gebeurt, is dat niet zo erg. Echt vervelend wordt het als jij en je partner iedere keer weer in dezelfde discussiepatronen terecht komen. Jij voelt je niet begrepen en je partner waarschijnlijk ook niet. Hoe vaker dit voorkomt en hoe heftiger de discussie, hoe minder betrokken je je voelt bij je partner en hoe onveiliger je je voelt. Hoe komt dat nou? En vooral: wat kun je daar aan doen? In dit hoofdstuk kijken we hoe het nu precies uit de hand loopt, in het volgende hoofdstuk waarom dat gebeurt. Daarna leer je hoe jullie dat samen kunnen stoppen en voorkomen.

Onze meest basale behoefte is die aan één of enkele veilige basisverbin­ding(en). Deze speciale verbindingen zijn als een veilige haven waar we ons gekoesterd voe­len en van waaruit we de wereld intrekken. We weten dat we gesteund worden. Tegelijk zijn dit de plekken waar we naar terugkeren om bij te tanken als dat nodig is. We zoeken daar onze veiligheid, zorg en genegenheid.

De kwaliteit van de band bepaalt hoe we onszelf zien en hoe we met anderen en met stress in ons leven omgaan. Mensen die zich veilig emotioneel verbonden voelen, zijn sterker, veerkrachtiger en zelfstandiger.

Als die verbinding er niet is tussen mensen, is dat een rode vlag van gevaar. Isolatie is één van de ergste dingen die ons als mens kan overkomen, dus wanneer onze verbinding in gevaar komt, levert dat veel stress en gevoelens van onveiligheid op.