jaloezie

Jealousy Survival Guide – Kay Chambliss

Joost Horsten, 23 juni 2020 Reageer

Kitty Chambliss presenteert ons de Jealousy Survival Guide, een praktisch zelfhulphandboekje (net meer dan 100 pagina’s) om jaloezie beter te hanteren. Geen spiritueel diepgravende of hoogvliegende concepten, maar praktische rechtvoorzijnraap recepten, oefeningen en how-to lijstjes. Heel veel nuance en diepgang moet je dus niet verwachten, maar op zijn tijd is zo’n nuchtere aanpak ook best weer eens verfrissend.

You can stand it

De terugkerende mantra van het boek is “You can stand it”. Jaloezie is een gewone emotie, net als alle andere. De wereld vergaat niet. Zie het als een vriend die je erop attendeert dat er iets in je leven je aandacht vraagt. Je emoties zijn van jou, niet van je partners. Jij bent er zelf verantwoordelijk voor en kunt er ook wat mee doen. Dan is het allemaal prima vol te houden, en kun je er nog wat van leren ook.

Vijf triggers, twee reacties

Jaloezie komt in soorten en maten. Onder andere hier en hier hebben we dat op deze site al een paar keer toegelicht. Chamblis definieert jaloezie als de angst om te verliezen wat je hebt. Dat in tegenstelling tot afgunst: willen hebben wat een ander heeft. Ze beschrijft vijf triggers die je moet leren te onderscheiden: bezitterigheid, laag zelfbeeld, controledrang, kwetsbaarheid en de reële situatie dat iemand jouw partner wil inpikken. Onafhankelijk van de trigger heb je de keus hoe je reageert, disruptief (met man/vrouw en macht proberen een eind aan de situatie te maken), of constructief (hoofd en hart koel houden en de situatie ten positieve proberen te draaien).

SOS

Het leukste onderdeel van het boek vind ik het SOS model, dat staat voor Stop, Observe, Strategize. Het leert dat je op een vervelende trigger in drie stappen kunt reageren:

STOP: word je bewust dat iets je raakt. En doe dan even helemaal NIKS. Niet reageren niet terugtrekken, niet verdedigen, niet aanvallen. ‘You can stand it’
OBSERVE: Wat is er nu precies aan de hand? Wat gebeurt er nu echt, wat zijn de feiten? Wat voel ik daarbij? Wat vind ik ervan? Welke oude pijn wordt geraakt?
STRATEGIZE: Hoe kan ik het meest effectief reageren? Wat is mijn strategie? Door ‘defusie’ kun je je gevoelens en gedachten maar eens laten zijn wat ze zijn. Voor het moment doe je even niks. Compassie met jezelf én de ander en meditatie werken helend. Een kompas van kernwaarden helpt om te navigeren en je die acties te kiezen die bij je passen. En last but not least, communicatie, communicatie en communicatie is je essentiële gereedschap. Dit alles is natuurlijk een samenvatting in vogelvlucht. De nadere uitwerking van deze strategieën, inclusief praktische oefeningen, beslaat de helft van het boek.

Volgens goed Amerikaans zelfhelpboekengebruik grossiert Chambliss in acroniemen (FEAR = False Expectations Appearing Real) en simplicificaties. Zo ook deze SOS benadering. Toch vind ik die wel zinvol. Ik heb het model nergens anders teruggevonden dus ik veronderstel dat het een bedenksel van Chambliss zelf is. Ik gebruik het inmiddels ook als coach voor cliënten met heel andere vragen.

Aan de slag

Al met al graaft de Jealousy Survival Guide niet erg diep, maar degenen die houden van een nuchtere, praktische aanpak kunnen er concrete handvatten in vinden om mee aan de slag te gaan.

Verkrijgbaarheid

Jealousy Survival Guide is uitgebracht via het self-publishing platform van Amazon. Daarom is het helaas in Nederland alleen maar digitaal te koop, en alleen als Amazon Kindle e-book. Een paperback versie is te bestellen bij amazon.de, amazon.co.uk of amazon.com

Lastige emoties en toch ontspannen

Joost Horsten, 19 juni 2020 Reageer

“Ik probeer mijn partner echt de ruimte te maken voor anderen, maar mijn jaloezie blijft de kop opsteken.” “Ik wil zo graag iets doen met mijn verliefdheid op mijn collega. We praten er wel over maar mijn partner blijft steeds op de rem staan.” Op papier kan polyamorie of een open relatie een goed idee lijken. Misschien heb je zelfs zelf het initiatief genomen. Je hebt er goed met je partner over gesproken, je vindt dat dat moet kunnen en je hebt de hoop en het vertrouwen dat dat gaat werken. De barre praktijk is toch vaak anders. Lastige emoties in allerlei vormen blijven je overspoelen: jaloezie op de nieuwe partner van je partner, een verlangen dat niet vervuld mag worden, frustratie dat het maar niet opschiet Je blijkt niet immuun voor verdriet, angst en boosheid. Hoe kun je in die vloedgolf toch ontspannen? Daar hebben we wat handvatten voor, maar eerst bekijken we wat er gebeurt als emoties zo bezit van je nemen.

Wegduwen

Als een vervelende emotie zoals angst of verdriet zich aandient is de eerste, instinctieve reactie vaak: wegduwen. “Dit wil ik niet!” Het gevoel wegduwen kun je op verschillende manieren doen; gaan vechten tegen de aanleiding, bijvoorbeeld door je partner steeds de schuld te geven (‘fight’), weglopen uit de situatie (‘flight’) of ontkennen en diep wegstoppen (‘freeze’). Het kan ook zijn dat je aan jezelf de hoge eis stelt dat je die lastige emoties niet ‘hoort’ te hebben. Misschien ga je daardoor twijfelen of je non monogamie wel aankunt, of je daar wel geschikt voor bent. In therapeutische termen heet deze strategie van wegduwen vaak ‘splitsing’ of ‘dissociatie’. Je roept inwendig heel hard: “Dit gevoel is niet van mij!”. Dat kan soms werken op korte termijn, maar de situatie verandert er meestal niet door en de emotie klopt iedere keer weer aan je deur. Zo kun je boosheid vaak best een tijdje inslikken, maar die stapelt dan op en komt op enig moment met een grote knal tot ontploffing. Doodvermoeiend en het lost niets op.

Versmelten

De tegenovergestelde reactie is dat je je juist helemaal laat meenemen door je emotie. Immers, een veelgehoorde uitspraak over emoties is dat ze ‘er mogen zijn’. Dat klopt wel, en daarover straks meer, maar dat betekent niet dat ze meteen bezit van je hoeven nemen. Als je ondergedompeld blijft in je angst of verdriet, is er geen lichtpuntje meer te zien en lijkt er geen uitgang. Alsmaar boos zijn op je partner helpt je niet verder. Therapeuten noemen deze reactie ‘versmelting’, ‘fusie’ of ‘associatie’: je versmelt met je emotie. Je blijft er in rond draaien. Je emotie is een onlosmakelijk deel van je geworden. Je bént je emotie geworden.

Wegduwen én versmelten

Versmelting en splitsing kunnen ook tegelijk optreden. Als je versmelt met de ene reactie, splits je bijna onvermijdelijk af van een andere. Bijvoorbeeld: als je steeds boos bent op je partner en die steeds de schuld geeft, ontken je daarmee misschien je eigen angst dat die je kan verlaten. Je boosheid is dan je zichtbare emotie, wat een maskering is van je primaire, onderliggende emotie angst. Het werkt ook omgekeerd: als je de ene emotie wegduwt, is de onbewuste tegenreactie dat je jezelf in de armen van de andere duwt. Neem het voorbeeld dat je partner non monogaam wil leven en jij bang bent dat dat het einde van je relatie gaat betekenen. Als je je geforceerd over die angst heen zet (splitsing), bijvoorbeeld omdat je je partner dit echt gunt, loop je het risico dat je jezelf gaat identificeren met het verdriet van slachtofferschap.

Het kan ook zijn dat je de lat voor jezelf te hoog legt. Je probeert je over je onzekerheid heen te zetten, je ervaart dat dat niet lukt; dat ga je jezelf verwijten en met dát verdriet over je falen identificeer je je weer. Dan zit je in een dubbele houdgreep van je emoties.

Onmiddellijk handelen

Splitsing en versmelting roepen vaak op tot onmiddellijk handelen. De oorzaak moet weg! Het lastige gevoel moet weg! Of de aandrang moet juist onmiddellijk en onvoorwaardelijk gevolgd worden! Of dat op de langere termijn het meest effectief is, is natuurlijk de vraag. Je reacties zijn instinctief, zwart-wit en geven weinig ruimte tot vrije keuze. Je bent slaaf van je emoties geworden.

Accepteren

Een ‘negatieve’ emotie wegduwen is dus niet helpend en hem omarmen ook niet. Wat dan? De kunst is om een emotie wél toe te laten, te ervaren, maar je er niet mee te vereenzelvigen. Simpel gezegd: je emotie ís er wel degelijk, je bént niet die emotie maar je erváárt die emotie. Of nog simpeler, het gaat om het verschil tussen ‘ik ben bang’ en ik voel angst’. Dat lijkt een woordspelletje, maar dat is het niet. Bij ‘ik ben bang’ ben je versmolten met je angst. ‘Ik voel angst’ maakt van jou en je angst twee verschillende objecten. Er is licht gekomen tussen jou en je angst. Je accepteert de angst als een bezoeker. Die bezoeker komt, maar kan ook weer weggaan. En ondertussen heeft die je misschien wat te vertellen. Rumi drukt dit prachtig uit in zijn klassieke gedicht “de Herberg.”

De Herberg

Dit mens-zijn is een soort herberg
Elke ochtend weer nieuw bezoek.
Een vreugde, een depressie, een benauwdheid,
een flits van inzicht komt
als een onverwachte gast.
Verwelkom ze; ontvang ze allemaal gastvrij
zelfs als er een menigte verdriet binnenstormt
die met geweld je hele huisraad kort en klein slaat.
Behandel dan toch elke gast met eerbied.
Misschien komt hij de boel ontruimen
om plaats te maken voor extase…….
De donkere gedachte, schaamte, het venijn,
ontmoet ze bij de voordeur met een brede grijns
en vraag ze om erbij te komen zitten.
Wees blij met iedereen die langskomt
de hemel heeft ze stuk voor stuk gestuurd
om jou als raadgever te dienen.

Rumi

Van accepteren naar aannemen

Het binnenlaten van de emotie is al een belangrijke stap. Het gastvrij verwelkomen vraagt nog meer. Het is een verandering van perspectief, van een ‘negatieve’ emotie naar een ‘lastige’ emotie en vaak ‘begrijpelijke’ emotie. Je duwt de emotie niet langer weg, je gaat er niet in zwelgen, maar je neemt hem neutraal waar. Je voelt dat die er is, maar je doet even niets. Vervolgens verschuift je waarnemen geleidelijk naar waar-nemen: je neemt aan wat er is (wat ‘waar is’), zonder oordeel, zonder er (op dat moment) iets mee te moeten. In het aannemen en het waar-nemen ontstaat ruimte, voor rust, voor een vrije autonome keuze.

Mooi gezegd, maar hoe doe je dat dan?

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het gewoon érg moeilijk is, voor normale stervelingen onmogelijk, om dit werkelijk altijd en overal te bereiken. De diepe acceptatie van wat er is aan lastige emoties is een kunst die levenslang werk vraagt. Dus de ‘negatieve emotie’ van zelfverwijt dat het niet altijd lukt, is in elk geval niet nodig…. Gelukkig zijn er methoden om toch een eind op weg te komen. We noemen er hier een paar. De rode draad: afstand en daarmee rust creëren door je emoties te gaan observeren.

Jeuk op je ziel

Naar lastige emoties zoals jaloezie kun je soms ook praktisch kijken, op een luchtige manier. Als je arm jeukt, bén je niet je jeuk, je hebt er wél last van. Zo kun je jaloezie ook benaderen: je hart doet pijn, of, zo wilt, je ziel jeukt. Héél vervelend soms, maar niet meteen het einde van de wereld.

Gebruik je lijf

Zolang je emoties door je hoofd blijven malen, is het heel moeilijk om er afstand van te nemen. Die emoties uiten zich echter ook ergens in je lijf. Veel mindfulness oefeningen gebruiken dat. Waar in je lijf voel je die emotie? Wat voor gevoel is dat? Hard, zacht, kriebelend, stekend, drukkend, schurend? Hoe groot is het? Welke vorm? Kun je er naar toe ademen? Kun je het gevoel verduren?

Maak het tastbaar

Kun je een voorwerp of symbool associëren met je emotie? Of kun je een tekening maken? Hoe ziet dat er uit? Welke kleur? Welke naam heeft het? Kun je het ergens neerzetten waar je het ziet, ergens in huis waar je vaak langskomt, of naast je, waar je zit? Kun je het toespreken? Wat heeft het je te zeggen?

Schrijf het van je af

Schrijf een brief, aan je emotie zelf, aan de persoon over wie de emotie gaat, aan jezelf als kind of als je oud bent. Schrijf de brief in één keer, zonder te verbeteren, zonder hem mooier te maken. De brief is voor jezelf, niet voor degene aan wie je hem schrijft.

Mediteer er op

Mediteren is een zeer krachtige manier om interne rust te vinden. Het kost de nodige investering, maar dan heb je ook wat… Op deze pagina vind je instructies hoe je in stappen kunt leren mediteren.

Ken jezelf

Zelfs zonder deze oefeningen kun je al wat verder komen. Hoe meer je je bewust bent van je eigen mechanismen van versmelting en splitsing, hoe makkelijker je het jezelf kunt maken.

Hoe leer je omgaan met jaloezie?

Joost Horsten, 29 maart 2020 Reageer

Jaloezie is ingebakken in onze monogame normen. Zó erg zelfs dat we jaloezie vaak als ‘normaal’ beschouwen, dat het door je omgeving zelfs van je verwacht wordt als je partner met een ander vrijt. Jaloezie is dan ook vaak de eerste horde die je tegenkomt als jij of je partner nonmonogaam wil gaan leven. Er mee omgaan is ook niet zo eenvoudig, maar het kan wel! We lopen er doorheen in tien stappen.

1. Trigger – er gebeurt iets

Een tijdlang kan het leven en de liefde gladjes verlopen. Dan valt er een steen in de vijver en gebeurt er iets dat je raakt, iets dat je uit evenwicht brengt. Misschien is je partner verliefd geworden een ander. Misschien polst hij of zij of jij oren zou hebben naar een open relatie. Misschien heb je al een open relatie, of ben je je eerste stappen aan het zetten, en gebeurt er iets dat je moeilijker vindt dan je van tevoren gedacht had. Voor de een is het moeilijk te verteren dat de partner verliefd is, voor de ander is seks met een ander juist moeilijk. Of je krijgt het gevoel dat de ander geen aandacht meer voor je heeft. Iedereen heeft zijn eigen triggers en vaak verandert over tijd waar je precies last van hebt.

2. Herkennen en erkennen

Het groene monster steekt de kop op

De eerste stap voor jezelf is herkennen dat jaloezie de kop op steekt. Dat klinkt misschien simpel. Soms is het dat ook, maar niet altijd. Het feit dat je dit artikel leest is een teken dat je jaloezie tenminste een beetje herkent, bij jezelf of bij een partner. Met een beetje afstand is het ook niet zo ingewikkeld. Als je er middenin zit kan het lastiger zijn. Een emotie kan je overmannen, een ruzie kan je meeslepen. Misschien vind je van jezelf dat je ‘er boven staat’, dat jij geen jaloezie kent. In dat geval, herken je dit? “Ik ben helemaal niet jaloers! Het is alleen dat jij ……”. Feit is dat jaloezie in alle nonmonogame relaties kan spelen. Soms minder, soms meer.

Zeker in de hitte van de strijd, als bij iedereen de emoties hoog oplopen, als verdriet en verwijten rondvliegen, krijgt de strijd zelf alle aandacht, kan gelijk krijgen belangrijker worden dan geluk vinden. De strijd verblindt, waar het werkelijk om gaat, raakt uit zicht.

Pas op de plaats, diep ademhalen en ruimte nemen om te zien dat het groene monster in een hoekje zit te gniffelen. Hij heeft je toch weer tuk. Gun hem dat niet. De simpele constatering “Hé, ik heb nu last van jaloezie” is een belangrijk begin.

3. Aanvaarden

Er is wat er is

Het is niet leuk, maar wel normaal

Jaloezie is niet leuk. Punt. Het liefst ben je er zo snel mogelijk vanaf. Waarschijnlijk lees je daarom dit artikel. Voor een deel gaan we je teleurstellen. Jaloezie is er namelijk niet voor niets. Het is een signaal, een signaal dat er iets voor jou niet in orde is. Wat dat precies is, en wat de oplossing is, dat kan van alles zijn. En dat is precies wat we gaan onderzoeken.
Een belangrijke stap is om je te realiseren dat jaloezie helemaal geen bijzondere plaats verdient. Het is een heel gewoon gevoel, net zoals bijvoorbeeld boosheid. En net zoals het prima is om af en toe boos te zijn, is het heel menselijk dat je soms jaloezie voelt. En nonmonogamisten zijn geen supermensen. Ook die zijn niet immuun voor jaloezie. Het is niet zo gek dat je je ongemakkelijk voelt als je weet dat je lief op dat moment met een ander vrijt.

Je hebt recht op je emotie

“Ik ben vast geen goede polyamorist want ik ben jaloers omdat je ook iets met hem hebt.”

“Oh, oh, als je dat nou eens afleert…”

Het lijkt zo handig: gewoon even iets leren, zodat je je niet meer voelt zoals je je voelt. Of tegen een partner zeggen dat ze gewoon moeten leren om hun emoties anders te voelen. Helaas gaat dat niet, maar bovendien zou dat voorbij gaan aan waar je gevoel goed voor is. Je gevoelens geven jou signalen over of een situatie stressvol of rustgevend is, en prettig of onprettig. Dat zijn nogal belangrijke dingen om te weten, wil je het een beetje overleven en naar je zin hebben.
Jouw gevoelens horen bij je en ervaar je, of je nou wil of niet. Dat ze er zijn is iets om serieus te nemen, dus het is belangrijk dat je ze omarmt. Ze zijn er nu eenmaal. Wat je vervolgens over die emoties denkt en hoe je ermee omgaat, da’s een tweede. Maar dat ze regelmatig langskomen, daar kun je niet omheen.

Je bènt niet je emotie

“Polyamorie, ik zou dit nooit kunnen want ik ben nou eenmaal erg jaloers!”

Je gevoelens horen dus bij je. En misschien zeg je dan: “Ik ben jaloers”. Dat is een heel gewone manier van uitdrukken, maar je zegt er meer mee dan je denkt. Als je zegt: “Ik ben jaloers”, vereenzelvig je je met je jaloezie. Jij bént dus de jaloezie. De jaloezie is deel van jou geworden. Het wordt moeilijk om je voor te stellen dat je ook niét jaloers kunt zijn. Misschien is het zelfs bedreigend om niet jaloers te zijn. Het is immers toch natuurlijk om jaloers te zijn als je partner nog een ander heeft? Als je in staat bent om te zeggen: “Ik voel jaloezie” of, nog wat abstracter, “Ik ervaar jaloezie” word je in staat om ruimte te scheppen tussen jou en je emotie, die te onderzoeken en je er niet automatisch door te laten meeslepen. Dus dat je je wel eens jaloers voelt, dat hoort bij je. Dat zegt niet dat je jaloers bent.

De ander is niet de schuld van jouw emotie

“Jij hebt gezorgd dat ik me zo voel! Mijn jaloezie komt door wat jij doet!”

In de hitte van de emotie kun je je partner wel eens zoiets verwensen. Het gedrag van je partner kan zeker jouw emoties triggeren maar de ander is niet de schuld van jouw emotie. Al was het maar dat een ander persoon in dezelfde situatie misschien een ander gevoel zou hebben. Dat betekent dus dat de ander jou niet “een gevoel geeft”. Jij hebt een reactie op wat een ander doet. Gelukkig maar! Stel je voor dat jouw partner werkelijk zou kunnen dirigeren welke emoties je hebt, hoe vrij zou dat voelen?
Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen deel van je emotie is een belangrijke stap om er beter mee om te leren gaan. Dat betekent: ja, ik voel me jaloers, en ik heb er zelf het meeste last van.

Je kiest zélf wat je met je jaloezie doet

Hoe je omgaat met je gevoel, onder andere hoe je het uit, daar heb je een keus in. Omdat de ander niet de schuld heeft van jouw gevoel, kun je je ook niet meer verschuilen in een slachtofferrol. Je hebt daar je eigen verantwoordelijkheid in. Projecteer je het op de ander, word je kwaad, ga je eisen dat de ander jouw jaloezie oplost? Of besluit je de jaloeziegevoelens gewoon rustig te laten voor wat ze zijn?
Net zoals bij boosheid kan de ander wel de aanleiding zijn voor je lastige emotie, maar je kunt zélf besluiten wat je ermee doet.

4. Observeren

Wat speelt er nou precies?

Jaloezie is niet één eenduidige emotie. Onder de paraplu ‘jaloezie’ valt een waaier van verschillende lastige gevoelens. In de kern gaat het om combinaties van verdriet, angst en boosheid die op verschillende manieren aangeraakt worden. Wij herkennen tenminste negen soorten jaloezie die te maken hebben met:

verlies
territorium
waarden
rangorde
schaamte
schaarste
uitsluiting
afgunst
minderwaardigheid

Hoe beter je begrijpt wat jou triggert, hoe je daarop reageert en welke onderliggende emoties er aangeraakt worden, hoe makkelijker en effectiever je naar manieren kunt zoeken om het leven gemakkelijker te maken. In dit artikel gaan we verder in op die verschillende vormen.

5. Onderscheiden

Wat is van jou? Wat is van mij?

In een conflict overschrijd je elkaars grenzen, of je rammelt er tenminste aan. Vaak is vertrouwen geschonden. Je voelt je niet meer veilig. In die emotie kan het gemakkelijk zijn om de schuld bij de ander te leggen. Immers, hij of zij deed……. Of misschien vind je juist dat alles aan jou ligt, dat je het toch nooit goed doet. De realiteit is meestal dat beide partners boter op hun hoofd hebben, alhoewel niet per se evenveel. Wat heb jij op te lossen? Wat heb ik op te lossen? Het is zaak dat ieder zijn deel neemt, niet minder, ook niet meer.

Het is niet eenvoudig om dat onderscheid te kunnen maken. Dat vraagt tijd, oefening en vooral heel veel onderling gesprek. Om toch een handreiking te geven: het kan helpen om naar een paar veel voorkomende verwarringen te kijken.

Feiten versus interpretaties

Wat heeft de ander wérkelijk gezegd of gedaan en wat is jouw interpretatie daarvan? Vaak vul je zelf een bedoeling in bij het feitelijke gedrag of de woorden van de ander. “Jij negeerde mij” kan een interpretatie zijn van het feitelijke “Toen ik jou iets vroeg, gaf je geen antwoord.” Misschien klopt die interpretatie, dan is een vraag om verantwoording daarover terecht. Misschien klopt het niet, dan ligt de bal bij jou waarom je dat zo invult.

Afspraken versus verwachtingen

Nogal wat coachgesprekken beginnen met de verzuchting dat het vertrouwen in de ander beschadigd is. De vraag is dan steeds, wát er dan precies beschadigd is. Welke gemaakte afspraken zijn precies geschonden? Als dat duidelijk is, dan heeft de overtreder een probleem. Afspraken zijn er immers om je aan te houden. Echter, ook heel vaak blijken er eigenlijk nauwelijks duidelijke afspraken te zijn. Wat dan beschadigd is, zijn de verwachtingen in de ander. Maar wie is daar verantwoordelijk voor, de ‘overtreder’ of degene die de eigen verwachtingen projecteerde?

Hier & nu versus oude patronen

Conflicten ontstaan in het hier en nu, met concrete aanleiding. Maar gaat het conflict daar ook écht over? Meestal passen ze in een patroon waarin partners in dezelfde groef blijven draaien. Vaak gaat het conflict eigenlijk helemaal niet over iets dat tussen de partners speelt. Dan gaat het over oude patronen, die de partners al jong geleerd hebben en onbewust nog steeds blijven herhalen; reflexen die ooit, als kind, als jongere, geleerd zijn om dat ze toen belangrijk waren om te overleven. Ze hebben vaak hun functie allang verloren maar zitten nog steeds in ons systeem. In kritische situaties vallen we makkelijk terug op die reflexen. In feite reageren we dan niet in het hier & nu op onze partner, maar in het daar & toen op onze ouders of anderen uit het verleden. Je partner kan het niet helpen dat die op je vader of moeder lijkt; jij kunt het onderscheid leren maken en steeds minder in het oude patroon vervallen.

6. Aannemen

wie je bent

Op dit punt aangeland weet je wat van jou is, wat jij te doen hebt, in je relatie en je leven. Je kunt het ook voelen in je lijf. Waarschijnlijk is dat niks nieuws, weet je het allang. En daar word je misschien vreselijk moe van, of verdrietig, of boos op jezelf, dat je hier alweer tegenaan loopt; onmacht, schaamte. Je wilt er vanaf, je wilt dat de situatie wordt opgelost, je wilt niet alweer hetzelfde voelen. Je wilt jezelf ontwikkelen, je wilt ermee om kunnen gaan. Maar hoe dan?? Wat is de oplossing?

Helaas is het zo simpel niet. Tot zover ging dit verhaal over begrijpen en voelen. De volgende stap is een spirituele. Paradoxaal gaat de reis van verlichting door het donker. Werkelijk aannemen wie je bent en wat je hebt aangetroffen. De perfectie in je imperfectie zien. Je schaduw omarmen. Dit is wie je bent en hiermee heb je het te doen. Dat is géén passief fatalisme in de zin van ‘het is toch hopeloos’. Eerder het diepe besef dat dit de enige manier is waarop je nu kunt zijn en dat dat genoeg is om een volgende stap te kunnen zetten. Zolang je in de kramp blijft dat ‘het niet goed is’, gaat je energie naar de weerstand tegen wat er gewoon ís. Dat is verspilde energie want die verandert niets. Zo kun je angst blijven houden voor je angst, verdriet over je verdriet en boosheid over je boosheid. Als je je angst, je verdriet of je boosheid kunt aannemen, er ‘laten zijn’, opent dat je geest, je hart en je wezen.

Dit is natuurlijk niet eenvoudig. Sterker, het is een levenstaak die voor normale stervelingen nooit helemaal volbracht zal worden. En dat hoeft ook helemaal niet. Elke stap is er eentje en een aantal stappen maken samen een reis. Als het je lukt om je relatie te zien als spiegel en de uitdagingen daarin als een turbo om verder te kunnen groeien, ben je al halverwege.

Als je gewend bent om te mediteren, of je daarin zou willen verdiepen, kan dat een goed hulpmiddel zijn om je te trainen je jaloezie te verduren. Zo creëer je extra rust om er effectief mee om te gaan. Op deze site vind je een instructie voor een basismeditatie en een uitgebreidere meditatie die je specifiek kunt gebruiken om te mediteren op jaloezie.

7. Helen

wat nog geheeld wil worden

Als je werkelijk, op een diepe laag, jezelf, je partner en de omstandigheden hebt kunnen aannemen, is de heling vaak voor een groot deel al gebeurd. Maar soms is er meer nodig. Misschien is er een trauma dat om verwerking vraagt, misschien kun je nog in het reine komen met een persoonlijke- of familiegeschiedenis. Misschien kun je je eigen innerlijke kind leren beschermen, misschien kun je je innerlijke ouders te hulp roepen. Misschien kun je dat zelf, met hulp van je partner, misschien vraagt dit begeleiding.

Jaloezie went en kan verminderen

Als je eenmaal leert dat jaloezie helemaal niet zo vreselijk hoeft te zijn, dan je er ook gewoon aan wennen. Dan realiseer je je dat het ook heel gewoon is om meerdere vrienden of vriendinnen te hebben. Of om diep van onze (meerdere) kinderen te houden. Liefdes hoeven niet ten koste van elkaar te gaan. Door het omgaan met jaloezie leer je omgaan met lastige emoties, iets waardoor je je als persoon sterker gaat voelen.
Het kan zelfs zijn dat jaloezie een positieve draai gaat krijgen. In het Engels bestaat het woord compersion. Het is het tegenovergestelde van jaloezie. Een goede Nederlandse vertaling bestaat er niet voor; wij houden het op medeliefde. Het staat voor het plezier dat iemand beleeft aan andermans plezier, bijvoorbeeld door het besef dat een geliefde ook bemind wordt door een ander. Het klinkt misschien merkwaardig, maar uit eigen ervaring weten we dat het écht kan.
Vaak horen wij in gesprekken met polyamoristen dat ze vinden pas succesvol polyamoreus te leven als ze ook medeliefde voelen. Dat voert de druk op, want ze moeten iets gaan voelen wat ze nu nog niet voelen. En zoals we eerder al zeiden, je kunt iemands gevoel niet dirigeren. We zien momenten waarop we medeliefde voelen als waardevolle extra’s, maar niet als de heilige graal van consensuele nonmonogamie.

8. Bijleren

je gereedschapskist uitbreiden

Nadat je alles samen met je partner in de ogen hebt gekeken, doorgrond, aangenomen en waar nodig geheeld, valt er vaak nog steeds wat bij te leren om effectiever met elkaar om te gaan. De belangrijkste kandidaat is je onderlinge communicatie. Zelfs als je elkaar heel goed begrijpt en aanvoelt, is het een uitdaging om in de hitte van een emotie goed te blijven communiceren. Het goede nieuws is dat je dat kunt leren. Er zijn een aantal krachtige communicatiemethoden. Een relatief eenvoudige is Geweldloze Communicatie. Wijzelf gebruiken nog meer methoden. Het voert te ver om om daar hier uitgebreid op in te gaan. Je bent welkom voor een coachsessie als je je hierin stappen wilt maken.

9. Afspraken bijstellen

Wat ga ik doen? Wat ga jij doen?

Effectieve afspraken kunnen enorm helpen om samen door een turbulente periode te komen. In een apart artikel op deze site gaan we daar verder op in.

10. Verbinden

Het leven en de liefde vieren

Tenslotte, als al het werk gedaan is, is het hoog tijd om het leven en de liefde te gaan vieren. Het zal niet altijd makkelijk geweest zijn om alle stappen te zetten, maar waarschijnlijk ben je zelf gegroeid en is je relatie verstevigd en verdiept. Je gaat vast weer eens een uitdaging tegenkomen, maar ook die kun je wel weer aan. De eerste keer dat je deze cyclus doorloopt is vaak de lastigste en kan tijd en inspanning kosten. Naarmate je je eigen patronen en die van je partner beter leert kennen, gaat het steeds sneller. Op een bepaald moment kan het zelfs bijna in een reflex gebeuren: bij een nieuwe trigger herken je jullie patronen en weet meteen hoe je daarop effectief kunt reageren. Zo kom je zelf én samen op een steeds dieper niveau van verbinding.

Jaloezie in soorten en maten

Joost Horsten, 18 januari 2020 Reageer

Jaloezie: je maag in de knoop want je geliefde lonkt naar een ander. Hoe gaat dat aflopen? Vertelt hij/zij wel alles? Heb jij straks het nakijken? Of ga je op de tweede plaats komen? Een Groen Monster staart je aan ….

Zelfs doorgewinterde polyamoristen herkennen dat. De relatie met je partner is de plek waar je het meest kwetsbaar bent. En als je er zélf al weinig last van hebt dan misschien een partner wel. Of anders zal je monogame omgeving je er wel fijntjes aan herinneren dat het toch niet normaal is om niet jaloers te zijn als je partner het bed deelt met een ander.

Vaak is het advies dat je jaloezie moet accepteren als een heel gewone emotie die ‘er mag zijn’ maar die je niet met je op de loop moet laten gaan. Dat is simpel gezegd maar hoe doe je dat??? Dat is echt niet altijd eenvoudig. Wat voor de één helpt, kan voor de ander soms helemaal niet werken. Ieder mens is anders. Jaloezie is een monster met verschillende groene koppen. Elke kop kun je op een andere manier aanpakken.

Vijf basisemoties

Jaloezie is niet één eenduidige emotie. Onder de paraplu ‘jaloezie’ valt een waaier van verschillende lastige gevoelens. De psychologie onderscheidt vaak vijf basisemoties. Twee ervan ervaren we als prettig: liefde en blijdschap. De andere drie vinden we vaak vervelend; verdriet, angst en boosheid. In de kern is jaloezie steeds een combinatie van verdriet, angst en boosheid die in verschillende gedaantes de kop op steken.

Negen soorten jaloezie

Van Dale zegt over jaloezie:

Jaloezie:

knagend gevoel van verdriet of spijt om het goede dat de ander heeft, krijgt, kan of weet te bereiken terwijl men het zelf zou willen hebben, krijgen, kunnen bereiken enz.

minnenijd

De eerste betekenis heet vaak ‘afgunst’ en gaat vooral over ‘bezit’ of ‘status’. Hoe speelt dat in de liefde? Het fraaie woord ‘minnenijd’ gaat per definitie over de liefde, maar wat betekent dat dan precies in de praktijk? We vinden een eerste aanknopingspunt in het boek The New Intimacy van Ron Mazur, een voormalig geestelijke en sekstherapeut. Hij onderscheidt naast afgunst vijf soorten van jaloezie. In onze eigen levens- en coachingspraktijk zien wij er nog een paar meer, in totaal negen. We lopen ze stuk voor stuk langs. Het gaat er niet om dat jouw unieke jaloezie per se in één van deze vakjes moet passen. We maken het onderscheid om helder te maken wat er zou kunnen spelen. Hoe beter je begrijpt wat jóu (en je partner) triggert en hoe je daarop reageert, hoe makkelijker en effectiever je naar manieren kunt zoeken om er mee om te gaan.

Verlies

Als je partner een relatie aangaat met iemand anders ben je bang om de band die jullie hebben te verliezen. Het zou zelfs het einde van de relatie kunnen betekenen! Of misschien ben je vooral bang om bepaalde aspecten van je relatie te verliezen, zoals de seksualiteit of de (romantische) liefde. Dat kan zijn omdat je bang bent dat je partner interesse in jou verliest, óf omdat diens andere partner actief aan het trekken is.

Onderliggende basisemotie

Angst voor verlies of eenzaamheid, misschien getriggerd door oud verdriet van eerdere afwijzingen. Het kan ook zijn dat je boos bent op je metamour (de partner van je partner) omdat die graag jouw partner voor zichzelf wil hebben.

Territorium

Territoriumjaloezie is het gevoel dat jouw exclusieve bezit, je partner, je huis, je bed bedreigd wordt: “Jij bent van mij en iedereen blijft met z’n handen van je af!”. In een lichtere vorm is het OK voor je als je partner andere partners heeft, maar belangrijke onderdelen van je relatie moeten wel exclusief blijven. Zo kan het prima zijn als je partner liefde voelt voor een ander, maar seks is uit den boze. Of juist omgekeerd: seks is prima, maar liefde of verliefdheid niet. In een nog iets lichtere vorm kan het gaan over gezamenlijke activiteiten, specifieke vormen van seks of favoriete plekjes. Territoriumjaloezie speelt vooral bij een monogame partner. Deze vorm is meestal niet het grootste probleem tussen nonmonogamisten onderling. Immers, het delen van liefde en partners is de grondslag van polyamorie.

Onderliggende basisemotie

Boosheid is de meest zichtbare emotie. Die kan zich richten op je eigen partner én diens andere partner, die je sterk ervaart als concurrent. Op je concurrent ben je boos omdat die jouw territorium binnendringt en iets van je afpakt. Op je eigen partner kun je boos zijn omdat die dat toestaat en jouw territorium als het ware verkwanseld. In lichtere gevallen kan het ook zijn dat je de huidige situatie nog OK vindt, maar dat je bang bent dat jouw ruimte steeds verder in de knel gaat komen (je geeft ze één vinger en ze nemen de hele hand). Achter de boosheid ligt vaak angst: mijn partner, mijn huis en mijn bed zijn de plek waar ik me veilig voel. Als daaraan geknaagd wordt komt mijn hele bestaan in gevaar en dus moet ik die met hand en tand verdedigen.

Waarden

Jaloezie kan ook erg verbonden zijn met je waarden (wat je vindt dat ‘waar’ of belangrijk is) en normen (hoe je dat wat belangrijk is praktisch vormgeeft). Dat kunnen algemene religieuze of maatschappelijke waarden en normen zijn: “hoe het hoort”. Of je hebt elkaar ooit ‘trouw’ beloofd en die belofte wordt nu naar jouw idee geschonden. Je kunt het idee hebben dat je op basis van die waarden en normen of beloften ergens recht op hebt. Als dat recht geschonden dreigt te worden, knaagt dat aan je overtuigingen. Ook waardenjaloezie speelt meestal bij een monogame partner. De nonmonogame partner kiest er toch al voor om zich niet al te veel aan de maatschappelijke norm van monogamie te houden. Iemand die zich vastklampt aan de traditionele waarden en normen, zal zich waarschijnlijk niet zo gauw op het pad van consensuele nonmonogamie begeven.

Onderliggende basisemotie

Boosheid op je eigen partner omdat die waarden, verwachtingen of beloften schendt. Daarachter ligt vaak angst: wat als alles wat ik dacht dat normaal was en wat ik kon verwachten, op losse schroeven komt te staan? Wanneer je sterk overtuigd bent van je waarden en normen, kan ook soort principiële boosheid om te hoek komen kijken. Ook schaamte kan een rol spelen, vooral als je lid bent van een gemeenschap die gebaseerd is op traditionele waarden en normen, zoals een kerkgenootschap.

Rangorde

Rangordejaloezie draait om erkenning, controle en gelijkwaardigheid. Er woedt een strijd om de nummer 1 plek, althans zo ervaar je dat. Is er een nummer 1, en zo ja wie?
Misschien kom je uit een monogame relatie en is het delen van je partner prima, zolang je maar de zekerheid hebt dat jij de belangrijkste bent en blijft voor jouw partner. Het is belangrijk voor je dat je partner naar jóuw pijn of wensen luistert als het er op aan komt.
Of misschien heb je een relatie met iemand wiens partner graag de nummer 1 blijft en heb jij er last van dat je ‘dus’ nummer 2 bent. Je hoeft niet per se nummer 1 te zijn, maar je wilt wel gelijkwaardig zijn en/of vindt het moeilijk als iemand anders invloed heeft op jouw relatie met je partner.

Onderliggende basisemotie

Afhankelijk van je positie in het geheel kun je angst voelen om je positie te verliezen, of boos of verdrietig zijn omdat je niet gezien wordt in je kwetsbaarheid of dat je pijnlijke gevoelens er niet volledig bij je partner mogen zijn.

Schaamte

Het onderliggende probleem is dat je je druk maakt over wat anderen zullen denken. Je schaamt je tegenover hen. Als jouw partner nog een relatie heeft ben je bang dat dat op jou afstraalt. Denken de anderen dat jij niet goed genoeg bent? Of hebben anderen sowieso een negatief oordeel over nonmonogamie?
Een bijzondere vorm van schaamtejaloezie is als je géén moeite hebt met het feit op zich dat je partner een andere partner heeft, maar als die partner in jouw ogen op één of andere manier minderwaardig is. Dan zou men zich af kunnen vragen wat dat over jou zegt. De kern van deze vorm van jaloezie kan gekrenkte trots, en daarmee schaamte, zijn.

Onderliggende basisemotie

Angst voor het oordeel van anderen.

Schaarste

Het probleem is hier niet zozeer om je partner te delen. Dat op zichzelf is prima. Maar blijft er voor jou wel genoeg tijd, aandacht, genegenheid en passie over, als je partner ook een ander liefheeft? Het gaat je er niet om of je meer of minder krijgt dan een ander, zolang er maar genoeg voor jou overblijft.
Dit soort jaloezie kan vooral heel intens zijn als een nieuwe en opwindende geliefde in het leven van je partner is gekomen, de roemruchte New Relationship Energy (NRE). Je partner kan dan een tijdje helemaal opgaan in diens nieuwe vlam en heeft minder oog voor jou. Op zo’n moment kan een gevoel van verwaarlozing heel sterk zijn.

Onderliggende basisemotie

Angst of er wel genoeg overblijft, misschien gestut door oud verdriet over eerder gemis in deze of andere (partner- of anders-soortige) relaties.

Uitsluiting

Uitsluitingsjaloezie ontstaat wanneer je je buitengesloten voelt, meestal door je partner. Het kan zijn dat je graag samen dingen zou willen doen, maar daarbij niet welkom bent. Of je partner kiest ervoor om weinig tot geen contact met jou te hebben als die bij een andere partner is. Zeker wanneer je vermoedt dat je partner betekenisvolle momenten beleeft met diens lief, kan het gevoel van uitsluiting opspelen. Het kan ook zijn dat je een gebrek aan openheid bij je partner ervaart. Dan kan het zijn dat die daadwerkelijk iets te verbergen heeft, of dat jullie informatiebehoefte verschilt.

Onderliggende basisemotie

Boosheid over de uitsluiting, misschien voortkomend uit angst voor verlies.

Afgunst

Een bijzondere vorm van jaloezie is afgunst. Bij de andere vormen van jaloezie ligt de focus vooral op wat je voor jezelf belangrijk vindt, maar toch mist. Afgunst gaat uit van wat een ánder heeft, waardoor jij een gemis voelt van iets dat je op dat moment niet (nog niet of niet meer) hebt.
Je kunt afgunst voelen naar je partner. Bijvoorbeeld, je ziet je partner genieten van een tweede lief, terwijl je er eigenlijk zelf ook wel een relatie bij wil. Misschien vind je het zelf lastig om actief met polyamorie aan de slag te gaan. Je ziet bijvoorbeeld op tegen het daten en het zoeken van een leuke tweede partner. Of je denkt dat het voor jou lastig is om iemand te vinden. Dat andere mensen dit wel hebben, steekt.
Je kunt ook afgunst voelen naar de partner van je partner. Die heeft misschien kwaliteiten die jij niet hebt, of deelt iets met jouw partner dat jij ook zou willen.

Onderliggende basisemotie

Boosheid of verdriet over het gemis.

Minderwaardigheid

Bij minderwaardigheidsjaloezie is de grootste pijn dat je jezelf ontoereikend voelt in vergelijking met anderen. Je denkt heel vaak dat een ander beter is, slimmer, mooier, vitaler, of seksueel aantrekkelijker. Je bent ervan overtuigd: “Ik ben niet goed genoeg”, of “Ik ben minder dan een ander”. Je gedachten nemen een loopje met je en je voedt je overtuiging met het idee dat die ander vast fijner en avontuurlijker is. Het feit dat je partner ook belangstelling heeft voor een ander, bevestigt dat die iets in jou mist.
Het gaat er niet zozeer om dat je bang bent je partner kwijt te raken of aandacht te kort te komen, maar alleen al het feit dát die belangstelling heeft voor een ander voelt als een bevestiging van je eigen gevoel van minderwaardigheid. De geruststelling dat je partner je niet zal verlaten helpt niet om dat gevoel te verminderen.

Onderliggende basisemotie

Verdriet, of misschien zelfs boosheid, over de eigen (veronderstelde) tekortkomingen.

Hoe nu verder?

Ik hoop dat deze uiteenrafeling helpt om beter te begrijpen wat er speelt bij jou en je partner. Inzicht helpt vaak al om een situatie beter aan te kunnen. Het zal niet altijd genoeg zijn. Met deze inzichten kun je wel preciezer aan het werk om over en weer de wortel van een conflict aan te pakken. Hieronder vind je nog meer artikelen over jaloezie.

Heb je meer hulp nodig? Kijk op onze agenda voor de volgende Coachingsdag Jaloezie & Verlangen of kom langs voor een coachgesprek.

Met dank aan Roos Reijbroek (de Vrije Ruimte) voor haar kritische en inspirerende bijdragen en discussies.

Ken de partner van je partner!

Joost Horsten, 18 januari 2020 Reageer

Kijvende minnaressen die elkaar in de haren vliegen en het leven zuur maken. De verbeten strijd, soms op leven en dood, tussen jaloerse minnaars die hun territorium verdedigen. De film- en literatuurtraditie programmeert ons om de geliefden van je geliefden toch vooral als concurrent te zien. Gelukkig is de polyamoriepraktijk vaak anders. Op een internetforum wisselden we onlangs eens van gedachten. Een samenvatting…..

Zorg dat je je metamour kent

Alle deelnemers aan het gesprek vinden het op z’n minst heel prettig om je metamour (de partner van je partner) te kennen. Voor een enkeling blijft het bij een optie. “Het is niet noodzakelijk maar het maakt het wel gemakkelijker”. “Ik vind het erg fijn als het klikt, al is het geen moet.” De meesten zijn echter een stuk strikter en voor hen is het een harde eis. “Voor mij is het een voorwaarde. Elke betrokkene dient elkaar te kennen.” “Ik wil alleen een nieuwe relatie als partners van nieuw lief en ik elkaar op zijn minst kunnen tolereren en respectvol met elkaar om kunnen gaan.” “Het is bij ons een harde voorwaarde. Het is ondenkbaar dat relaties gescheiden zouden moeten blijven. Als ik iemand zou leren kennen die mijn andere partners niet zou willen ontmoeten zou het waarschijnlijk niet tot een relatie komen, waarschijnlijk niet eens tot een date.” Je kunt er ook heel praktisch mee omgaan. “Ik beschouw metamouren zoiets als schoonouders. Je wilt ze zeker een keer ontmoeten, je houdt het beleefd, maar als het niet klikt, dan hoef je er ook weinig mee.”

Er zijn uitzonderingen

Het gaat natuurlijk niet altijd gesmeerd. Ook polyamoristen zijn gewoon mensen. Soms zijn de gevoeligheden te groot om elkaar ontspannen te ontmoeten. “Toen ik de partner van mijn liefje eindelijk kon ontmoeten, botste het enorm en voelde ik me enorm afgewezen. Uit angst wordt er nu besloten dat het niet gaat. Dat doet me pijn.” “Die persoon stond er niet open voor om mijn partner te leren kennen. Die heb ik toen helaas laten lopen omdat ik mijzelf er niet goed bij voelde.” In een enkel geval kan tevéél contact met je metamour juist een belemmering zijn. “Bij mij is wel eens een polyrelatie mislukt omdat ik mijn metamour kende. Zij was er altijd bij als ik hem zag. Het klikte niet echt lekker tussen ons. Dus ik gaf aan dat ik soms alleen hem wilde zien zonder dat zij erbij was. Dat was helaas niet bespreekbaar.”

Een teken van openheid

Er blijken echter veel voordelen aan contact met je metamour. Het is bijvoorbeeld een teken dat de relatie tussen jouw partner en diens andere partner open, eerlijk en redelijk stevig is. ” …omdat ik dan het gevoel heb dat het mag en kan.” “Wat zit er achter als iemand dat gescheiden wil houden? Je kent de andere partner niet terwijl je iets heel intiems met elkaar deelt…… Waarom heb je moeite met iemand die je niet kent?”, “Als het niet mogelijk is, is de kans groot dat iemand een verborgen agenda hanteert.” “Als het niet kan zit er iets niet goed in de andere relatie.” “Als mijn metamour geen kennis wil maken is dat een garantie voor drama op een later moment.”

Polyamorie kan een stuk leuker worden

De onderlinge communicatie wordt makkelijker. “Het heeft ook echt geholpen dat mijn partners direct met elkaar konden praten over wat ze wel en niet willen in relatie en delen”. “Juist als er issues zijn is het van groot belang.”

Het wederzijds begrip groeit en dat maakt de hele situatie een stuk plezieriger. “Voor mij werkt het zo dat de gunfactor bij mij vele malen groter wordt.” “Je zit in hetzelfde schuitje.” “Het helpt een hoop als je het elkaar kunt gunnen.” “Polyamorie is zoveel fijner en ‘gelukkiger’ als het mogelijk is.” “Het is makkelijker als ik niet hoef af te spreken als partnerlief weg is en altijd buiten de deur af moet spreken.”

Goed contact tussen metamours kan zelfs veel extras toevoegen. “Daar waar we met elkaar overweg kunnen, ervaar ik liefde in het kwadraat”. “Wij zijn graag bij elkaar en ontmoeten onze geliefden dan ook samen. Heerlijk om gezamenlijk dingen te doen.”

Wacht er niet te lang mee

Over de beste timing lopen de meningen wat uiteen. Een aantal pleit ervoor om haast te maken. “Tegen de tijd dat het meer is dan een paar leuke dates”. Anderen zijn wat minder streng. “In een eerste fase kan ik me voorstellen dat je niet eerst met zijn allen ‘om de tafel’ gaat zitten. Dat kan ten koste gaan van de romantiek.” “Zeker als iets nog pril of beginnend is, kan ik me prima voorstellen dat iemand zijn relaties strikt gescheiden wil houden.” “Mensen kunnen tijd nodig hebben om ervaring op te doen en erachter te komen wat ze willen of nodig hebben”. Een enkeling gaat rigoureus te werk. “Mijn liefie is zelfs een keer mee geweest op een eerste date.” Aanvoelen wat in welke situatie past is daarom belangrijk. Immer durend uitstel lijkt in ieder geval geen goed teken “Als het steeds maar niet kan, zou ik onraad ruiken.”

Omgang met metamours is dus een rijkgeschakeerd landschap. Soms zijn er wat hobbels te nemen maar het is de moeite waard om erin te investeren.

Jaloezie, hoe kan ik daarmee omgaan?

, 4 januari 2020

Last van jaloezie? Join the club! Iedereen die nonmonogaam leeft komt het tegen; niemand is er immuun voor. Ermee omgaan is niet altijd simpel, maar het kan wel! Een belangrijke stap is om je te realiseren dat jaloezie helemaal geen bijzondere plaats verdient. Het is een heel gewone emotie, net zoals bijvoorbeeld boosheid. En net zoals het prima is om af en toe boos te zijn, is het heel menselijk als je soms jaloers bent. Een tweede belangrijke stap is dat je zélf kunt kiezen wat je met je jaloezie doet. We zijn gewend om de ander de schuld te geven van onze jaloezie maar heb je zélf in de hand wat je ermee doet? Projecteer je het op de ander, word je kwaad, ga je eisen dat de ander jouw jaloezie oplost? Besluit je de jaloeziegevoelens gewoon rustig te laten voor wat ze zijn? Of ga je op onderzoek uit? Wat zegt je jaloezie over jou? Waar komt die precies vandaan?

Als je eenmaal leert dat jaloezie niet zo vreselijk hoeft te zijn, dan kun je er ook gewoon aan wennen. Dan realiseer je je dat het ook heel gewoon is om meerdere gewone vrienden of vriendinnen te hebben, of om diep van onze (meerdere) kinderen te houden. Liefdes hoeven niet ten koste van elkaar te gaan. Omgaan met jaloezie leert je omgaan met lastige emoties, iets waardoor je als persoon sterker wordt.

Eenvoudig is dit natuurlijk niet. Op deze site kun je verder lezen in een aantal artikelen. En we helpen je natuurlijk ook graag verder in een persoonlijk gesprek of op één van onze Jaloezie & Verlangen coachingsdagen. Kijk daarvoor op de agenda.